Yaş sadece bir sayı

Neslihan B. Yılmaz

Eyvah Yaş 40 filminde Debbie kocasına şöyle der: "İnsan hayatının en mutlu dönemi 40 ile 60 yaş arasıymış. Göz açıp kapayıncaya kadar 90 olacağız. O yüzden mutlu olmayı seçelim…" Bu 'olumlamanın' ardında küçük çaplı bir travma yattığı malum. Debbie gibi kırk sınırını aşmış biri olarak bir süredir ben de şaşkınlıktan paniğe uzanan bir skalada aynı duyguları yaşıyorum. Diğer yandan ne derler bilirsiniz, zihin bedenden üstündür ve Mark Twain'in tabiriyle; "Yaş, eğer umursamazsanız önemli değildir." Peki, günümüz dünyasında umursamamak ne kadar mümkün?

Moda ve güzellik sektörünün gençliği sevdiği sır değil. En azından yakın geçmişe kadar durum böyleydi. Şimdilerde ise kural tanımaz karakterleri ve zirvedeki kariyerleriyle adlarından söz ettirenler sadece Gigi Hadid, Hailey Baldwin, Cara Delevingne ya da Kendall Jenner gibi Millenial'lar değil.

Lyn Slater, (64), Just in Case İlkbahar/Yaz 2018 - Helen Mirren (72), L'Oréal Paris İlkbahar/Yaz 2018

Son birkaç senedir 50 yaş üstü modeller podyumlarda Milenyum neslinin tozunu attırıyor, dergi sayfalarını ve reklam panolarını süslüyor, kampanya yüzleri ve marka elçileri olarak karşımıza çıkıyorlar.

Zamanla savaşmak yerine geçinmeyi tercih eden bu kadınlar; değil 40, 80'inden sonra bile heyecan verici hayatlar yaşayabileceğimizin stil sahibi kanıtları. Havalılar, cesurlar ve en önemlisi, "Bir kadın her şeyden önce kendini sevmeli" mottosuyla hareket ediyorlar. Zamanın ruhuna ayak uyduruyor, geçmişin değil, bugünün modasını konuşuyor, nesiller üstü stilleriyle ilham veriyorlar.

Moda cephesinde son durum Açık ten, ince beden, uzun bacaklar… Moda endüstrisinin steryotipi hâlâ varlığını koruyor. Ama artık ona güzelliğin farklı temsilcileri eşlik ediyor. Zira şimdilerde her kapıyı açan anahtar kelime 'çeşitlilik'. Podyumlar ırk, beden, cinsiyet ve yaş çeşitliliğiyle giderek zenginleşirken, modeller alıştığımız kalıplara meydan okuyor, çekiciliği yeniden tanımlıyorlar.

Daphne Guinness (50), The Blonds Sonbahar/Kış 2018/19 defilesinde

Son birkaç sezonda, geçmişteki tüm sezonlarda olduğundan daha fazla 'standart ötesi' model podyumda yürüdü. Misal, 51 yaşındaki İngiliz model Cecilia Chancellor, Roland Mouret İlkbahar/Yaz 2018 ve arkasından The Row Sonbahar/Kış 2018/19 defilesinde boy gösterdi. The Blonds Sonbahar/ Kış 2018/19 defilesinin yıldızı; 50 yaşındaki İngiliz stil ikonu, Alexander McQueen, Karl Lagerfeld ve Philip Treacy'nin ilham perisi Daphne Guinness'di. Kadınlığı kutlayan Creatures of Comfort Sonbahar 2018 defilesi de 50 yaş üstü dahil geniş bir yaş skalası içeriyordu.

Cecilia Chancellor (51), The Row Sonbahar/Kış 2018/19 podyumunda - İlkbahar/Yaz 2018 modellerinden Stella Tenant (47)

40'lı yaşların sonundaki süpermodel Naomi Campbell, İlkbahar/Yaz 2018 için Paris Moda Haftası'nda Off-White'ın, Milano Moda Haftası'nda ise Versace'nin kapanışını yaptı. Donatella Versace'nin, ağabeyi Gianni'nin 20. ölüm yıldönümüne adadığı defilesinde 90'ların diğer süpermodelleri de vardı; Cindy Crawford, Claudia Schiffer, Carla Bruni ve Helena Christensen.

Gianni Versace onuruna düzenlenen Versace İlkbahar/Yaz 2018 defilesinde, soldan sağa: Carla Bruni (50), Claudia Schiffer (47), Donatella Versace (63), Naomi Campbell (48), Cindy Crawford (52) ve Helena Christensen (49)

1968 doğumlu Helena Christensen bir röportajında şöyle diyor: "Artık hiçbir kural yok, 60 yaşında biri 20 yaşındaki birinden daha iyi görünebilir… Neden erkeklere hiçbir zaman yaşlanmayla ilgili soru sorulmaz? Eğer kadınlar sürekli yaşlanma baskısı hakkında yazılar okuyor olmasalardı, bu fikir kafalarına yerleşmeyebilirdi. Ve ben hiçbir kadının yaşın getirdiği sınırlamalar varmış gibi hissetmesini istemiyorum. Her şey sağlığınızı korumanız ve kendinize ve stilinize sadık kalmanızla ilgili."

Lauren Hutton (74), Bottega Veneta İlkbahar/Yaz 2017 - Carmen Dell'Orefice (87), Stephane Rolland İlkbahar/Yaz 2013

Neyse ki kadınların nasıl görünmesi, yaşaması, yaşlanması gerektiğiyle ilgili takıntıların yerini #FutureisFemale, #MeToo ve #TimesUp gibi sloganlar eşliğinde yavaş ama emin adımlarla ilerleyen bir devrim hareketi almış durumda. Moda cephesinde, yakın geçmişte modellik kariyerinin ortalama 16-26 yaşları arasını kapsadığını hatırlamak bile değişimin etkisini fark etmek için yeterli.

Olgun kadınları yıllar boyu göz ardı ettikten sonra, moda ve reklam endüstrisinin bizzat kendisinin olgunlaşmasında ticari etkenler de büyük rol oynuyor şüphesiz. En yaşlısı 30'larının sonunda olan Milenyum kuşağına karşılık Baby Boomer nesli 50'lerden 70'lere uzanan bir yaş aralığında. X kuşağı ise ikisinin arasında kalıyor. Markalar, yaşla birlikte alım gücünün de yükseldiğinin farkında. Müşteriler ise kendileriyle özdeşleştirebilecekleri modellerin temsil ettiği markalara yakınlık hissediyorlar. Dahası, artık görünüm değil deneyim, kusursuzluk değil özgüven satıyor; kadınlar hayal kurmak, o hikayenin parçası olabileceklerini düşünmek istiyorlar. Böylece geçmişin -zarafetle yaşlanan ve güzellik klişelerine meydan okuyan- tanıdık isimleri yeniden spot ışıkları altına dönüyor. Tabii, dönmeyi düşünmeyenleri ve yeni
tanıştıklarımızı da unutmamalı.

Yolanda Hadid (54), Making A Model With Yolanda Hadid'in Ocak ayındaki prömiyerinde kızları Gigi ve Bella ile

15 yaşında başladığı modellik kariyerine 30'unda aile kurmak için veda eden 54 yaşındaki Yolanda Hadid, "Bizim vaktimiz doldu. Artık çocuklarımızın gündemde olma zamanı" diyor. Ne de olsa kendisi Milenyum neslinin üç ikonunun, Gigi, Bella ve Anwar'ın annesi. Aynı zamanda model koçu ve bu yıl başlayan Making A Model With Yolanda Hadid adında bir reality şova sahip.

Lyn Slater'a gelince; 64 yaşındaki model esasen bir üniversite profesörü ve tesadüfen stil ikonu olmasına atıfta bulunan Accidental Icon isimli bir moda bloğu var. 2014'te, New York Moda Haftası sırasında bir arkadaşıyla öğle yemeği için -Yohji Yamamoto takım ve Chanel çanta ile- buluşmaya giderken ünlü zannedilerek uluslararası basın tarafından etrafı sarılan Slater, şimdilerde zeki ve yaratıcı bir kadın olarak sokakta, podyumda ve reklam kampanyalarında yakaladığı başarının keyfini çıkarıyor.

1931 doğumlu Amerikalı model ve oyuncu Carmen Dell'Orefice, Elie Tahari Sonbahar 2015 sunumunda

Ve sırada tanıdık isimler var… 87 yaşındaki Carmen Dell'Orefice, New York'ta keşfedildiğinde sadece 13'ündeymiş ve o yaşta Salvador Dali'nin ilham perisi olmuş. Harper's Bazaar'ın efsanevi moda editörü Diana Vreeland'in dikkatini çektiğinde ise o dönem için emekliliğe yakın bir yaş olan 26'sındaymış. 60 yılı aşan kariyeriyle bugün moda dergilerinde ve podyumda yer almayı sürdüren Dell'Orefice, "Toplumun zihnini yaşın çirkin bir şey olmadığına programlamalıyız. Yaş sadece yaştır... Kendinizi tanıyın, kendinize karşı dürüst olun ve topluma katkıda bulunun. Benim kendimi tanımam ömrümün yarısını aldı. Hep başka insanların fikirlerini dinledim ve sanki emirmiş gibi uyguladım" diyor.

Maye Musk, Amerikan kozmetik markası CoverGirl'ün yüzü seçildi - Maye Musk, çocukları Elon (ayakta), Kimbal ve Tosca ile, 70'ler

Carmen Dell'Orefice'e benzer şekilde 70 yaşındaki Maye Musk da 15 yaşından beri modellik yapıyor. Hatta 80'lerde büyük beden modelliği dahi yapmış. Aynı zamanda diyetisyen, Tesla Motors'un kurucusu Elon Musk dahil üç çocuğu var ve bu yılın başlarında Amerikan kozmetik markası CoverGirl'ün gelmiş geçmiş en olgun kampanya yüzü seçildi. Birkaç yıl önce yaptığı röportajda kendisi şöyle diyor; "Kariyerim daha yeni başlıyor. Oysa 15 yaşımdayken, 18'imde işimin biteceği söylenmişti."

Harper's Bazaar Hollanda Mayıs kapağında Jan De Villeneuve (73) - Carmen Dell'Orefice, Harper's Bazaar Mayıs 1958 kapağında

60'lı yıllarda öğretmen olmayı planlarken Eileen Ford tarafından keşfedilen 73 yaşındaki Jan De Villeneuve, 1949'dan beri modellik yapan ve Eyeko'nun yeni güzellik kampanyasının yüzlerinden olan 90 yaşındaki Daphne Selfe ve diğerleri; tüm bu isimler, güzellik ve stilin yaşsız olduğunun kanıtları. Ve farklılıkları, onları çekici kılan şeyin ta kendisi. Hayattaki tüm tercihlerini başkalarını etkilemek için değil, kendilerini mutlu etmek için yapıyorlar. Daha ilham verici ne olabilir?

Yolanda Hadid, 80'ler - Kate Spade İlkbahar 2015 reklam kampanyasında 94 yaşındaki Iris Apfel ve 22 yaşındaki Karlie Kloss bir arada