Yeni mezunun umudu bu sektörlerde

Cengiz Özer üniversiteden bu yıl mezun olan çiçeği burnunda bir makine mühendisi. Henüz ıslak imzalı diplomasını fakülteden teslim alamamış Özer'in tek düşüncesi bir an önce iş bulabilmek. Yüz binlerle aynı kulvarda yarıştığının bilinciyle çok da umutlu olduğu söylenemez. En azından hayal ettiği işe kısa sürede kavuşacağına dair beklentileri düşük. Ne var ki 'kader ortaklığı' ettiği milyonlarca yeni mezunla aynı karamsarlığa sahip. Online kariyer sitesi Monster'ın Türkiye'de yaptığı araştırmadan elde edilen sonuçlar ise ortaya çıkan resmi tamamlar nitelikte. Farklı üniversitelerden bu yıl mezun olan üniversite öğrencileri ile yüz yüze görüşülerek yapılan araştırma, iş hayatına atılmaya hevesli adayların yüzde 93'ünün yakın zamanda iş bulma umudunun olmadığını gösteriyor. Üstelik her iki mezundan biri eğitim aldığı alanın dışında bir işe bile razıyken…

Monster tarafından yapılan araştırmaya katılan yeni mezun potansiyel çalışanlar iş hayatına dair ümitlerini de düşük tutuyor. Yüzde 32'sinin ilk işinden "yüksek bir maaş" gibi beklentisi yok. Her üç yeni mezundan biri başlangıç olarak bin ila 2 bin TL arasında maaş alacağını düşünüyor. Madalyonun diğer tarafında yer alan şirketlerin 2010'a dair işe alım politikaları ise araştırmaya katılan yeni mezunların beklentilerine yakın bir tablo ortaya koyuyor. İşveren firmalar arasında yapılan araştırma sonuçlarına göre bu yıl yeni mezunları işe almayı planlayan şirketlerin oranında geçen yıla göre bir düşüş söz konusu. 2009 yılında firmaların yüzde 54'ü alımlarda yeni mezunlara yöneleceğini söylerken bu yıl için rakam yüzde 46'ya gerilemiş. Ayrıca yeni mezunları işe almayı planlayan şirketlerin büyük çoğunluğu (yüzde 60) geçen seneyle aynı sayıda yeni mezun alacağını ve yeni istihdam yaratmayacağını açıklıyor.

Adayların karakterleri önemli
İnsan kaynakları ve danışmanlık şirketi Human Resources Management'ın (HRM) kurucu ortağı Aylin Coşkunoğlu Nazlıaka araştırmadan çıkan sonuçlara katılan bir uzman. Özellikle yeni mezunların ücret beklentilerinin mevcut uygulamayla örtüştüğünü söylüyor Nazlıaka. Bu aşamada göz ardı edilmemesi gereken bir diğer konu da şirketlerin yeni mezun adaylardan beklentileri. Araştırma, şirketlerin yüzde 36'sının yeni mezunlara kapılarını açmadan önce adayların 'karakter özelliklerini' göz önünde bulundurduğunu gösteriyor. Yüzde 34'ü önceliği adayların staj ve iş deneyimlerine verirken yüzde 20'si de eğitim düzeylerini dikkate aldığını belirtiyor. Uzmanlar ise -her ne kadar işsizlik oranları yüksek olsa da- 2010 mezunlarının esnek davranarak ve ısrarcı davranarak başlangıç düzeyindeki işleri kabul etmeleri gerektiği yönünde birleşiyor.

Blogla gelen iş
Araştırma, yeni mezunların değişen iş arama metotlarına ilişkin de fikir veriyor. Büyük çoğunluğun ortak görüşü, iş bulmada en etkin yolun 'çevre' olduğu. Üniversiteden bu yıl mezun olan adayların yüzde 78'i en iyi iş bulma yolu olarak "sahip olunan bağlantıları" yani "network"ü gösteriyor. Araştırmaya katılan üniversite kariyer merkezi yetkilileri de bu sonuca paralel bir görüş ortaya koyuyor: " Bilgisayar başından kalkıp kampuslardaki etkinliklere, kariyer fuarlarına, firma tanıtım seminerlerine ve öğrencilerin düzenlediği organizasyonlara katılın".

Her ne kadar bilgisayar başında geçirilen zaman konusunda uzmanlar uyarıda bulunsa da son yılların trend iş arama mecralarından biri de sosyal ağlar. Araştırmaya katılan ve hali hazırda iş arayanların yüzde 38'i, işverenlerin de yüzde 42'si işe alım değerlendirmelerinde sosyal medyanın öneminin arttığını söylüyor. Bir önceki yılın araştırmalarıyla karşılaştırıldığında sosyal medyanın öneminin neredeyse iki kat arttığını söylemek mümkün. Geleneksel iş arama yöntemlerinin tamamlayıcısı olarak kullanılan sosyal ağlarda şirketlerle ilgili bilgi toplamak, fırsatları kovalamak ve bağlantı kurmak ise iş aramada öne çıkan başlıklar. İstanbul Teknik Üniversitesi öğrencisi Deniz Yıldırım iş ararken teknolojinin sunduğu olanakları kullanan adaylardan biri. Son yılların modası videolu CV'nin yanı sıra Yıldırım, Facebook, twitter, linkedin ve hatta blogları iş ararken başvuru kaynağı olarak gösteriyor. Gençlik ajansı Youth Republic'te marka yöneticiliği yapan Elçin Temel ise bu stratejinin işe yaradığını ortaya koyan bir örnek. Temel, şu anda çalıştığı işini bir blog sayesinde bulduğunu anlatıyor: " İş ararken sosyal medyayı sıkça kullanıyorum. Özellikle de blogları… Şu an çalıştığım işten ajansın kendi blogu sayesinde haberim oldu".

Monster Gelişen Pazarlar Bölge Direktörü Güray Mert özellikle yeni dönem mezunların İnternet'i eğlence ve bilgiye ulaşmanın ve sosyalleşmenin yanında iş aramak ve başvurular yapmak için de yoğun biçimde kullandığını söylüyor. Mert'in önerisi sosyal ağları daha etkin kullanmak için iş hayatında örnek alınan kişilere bu mecralar aracılığıyla ulaşılabileceği ve iletişime geçilebileceği yönünde.

Hangi sektörler yeni mezun arıyor?
Yeni mezun alımlarında bazı sektörler öne çıkarken bazı iş kollarının ise çiçeği burnunda mezunlara bir önceki yılki kadar istihdam yaratması bekleniyor. Bu yıl öne çıkacak sektörleri şöyle sıralanıyor:

Enerji sektörü: Hem dünyada hem de Türkiye'de katlanarak büyüyecek. Global ekonomide gelecek 10 yılda da yıllık yüzde 3 gibi bir büyüme bekleniyor.

Bilgi teknolojileri: 2007'de Türkiye'de yüzde 20 büyüyerek 650 milyon dolara ulaşan yazılım sektörü yeni mezunlar için bir umut. Türkiye'de bilgisayar kullananların sayısının 2.2 milyon kişiyi aşması nedeniyle genç işsizlere yeni iş fırsatları yaratılıyor.

Sağlık: Sağlık harcamalarının 40 milyar doları bulduğu Türkiye`de hastane sayısının artmasıyla birlikte istihdam imkanı da giderek artacak.

Telekomünikasyon: Sektör gelecek 15 yıl içinde yeni oyuncularla ciddi bir büyüme trendi içine girecek. Yeni mezunlar için pek çok fırsat yatıyor.

Eğitim sektörü: Sektörler gelecekte kendi ihtiyaçlarını daha çok kendileri karşılamak zorunda kalacak. Kendi elemanlarını ya yetiştirecek ya da bu işi başkalarına delege edecek. Bu doğrultuda gelecekte özel kesimin eğitimdeki payı hızla artacak.

Lojistik: Halen hem havayolu taşımacılığında hem de lojistik alanında büyük bir patlama yaşanıyor.

Danışmanlık: İmalât sanayinin gelişimi sonucunda ortaya çıkan refah artışı ve yüksek gelir seviyesi hizmet sektörünün önemini artırıyor.

Araştırmaya katılan üniversite öğrencilerine iş başvurusu yaparken bir ilanın hangi özelliklerinin daha önemli olduğu sorulduğunda, yüzde 79'u aranan özelliklerin, yüzde 78'i iş ilanındaki tanımın, yüzde 70'i lokasyonun ve yüzde 60'ı maaş ve diğer olanakların başvuruyu cazip kıldığını söyledi.

Rengin Onay / Vodafone Türkiye İK Genel Müdür Yardımcısı
"Önemli olan elde tutabilmek"
Ekonomik daralma döneminde dahi taze kana ihtiyaç duyuyoruz. Aile odaklı, esnek çalışma ortamından hoşlanan, az çalışma saatlerine yüksek ödeme bekleyen, kendine güvenen, başarı odaklı, ekip çalışmasına önem veren, hiyerarşiden hoşlanmayan, gelişimlerine ve kariyerlerine odaklı - eğer bu konuda tatmin olmazlarsa çok sık iş değiştirebilen - teknoloji ile iç içe, yaratıcı, dahil olmak isteyen bir Y jenerasyonuyla karşı karşıyayız. Dolayısıyla işe giriş aşamalarında yapılacak farklı mülakat teknikleri, yarışma ve vaka çalışmalarının yanı sıra asıl önemli olan işe girdikten sonra bu yetenekleri bünyede tutabilmek.

İdil Erim Şeker / PepsiCo Beverages HR Müdürü
"Bu yıl yeni mezun alımını kıstık"
Bu yıl üç yeni üniversite mezunun işe alacağız. Şirket içindeki dinamikler ve ihtiyaçlarla doğru orantılı olarak geçen yıla oranla bu yıl sayı daha düşük. Ancak 2011 yılında "Kampus" projemize yönelik yeni aksiyon planlarımızla bu rakamın artacağını tahmin ediyoruz. Kariyer Panayırları, Kariyer Günleri vb. etkinlikler yeni mezunlara ulaşmak için en çok kullandığımız mecraların başında geliyor. Sosyal ağlar ile yakından ilgileniyoruz ve yakın zamanda bu kanallarda da yer alıyor olacağız.


Nurdan Taş / Garanti Bankası İşe Alım ve İşveren Marka Yöneticisi
"Kampus dedikodularına kulak asmayın"
Önceki yıllarda mezun olan öğrencilerin seçtiği ve çok memnun olduğu iş, herkes için en doğru seçim olmayabilir. Kampusta dolaşan "hangi şirket ne kadar veriyor" söylentilerinin de kariyer seçim sürecinde bir etkisi olmamalı. Öğrencilere, okudukları bölüm ne olursa olsun ilgi alanlarını değerlendirebilmeleri ve mutlu bir şekilde çalışacakları iş ortamını keşfedebilmeleri için mümkün olduğunca çok farklı sektörden farklı kurumda staj yapmalarını öneriyoruz.

Sedef Karacan Şenyener / GlaxoSmithKline Türkiye İK Direktörü
"Önceliği yeni mezunlara vereceğiz"
2010'da ihtiyacımız olan tanıtım uzmanı kadromuzun yüzde 70-80'ini yeni mezunlardan oluşturacağız. Özellikle yaz ve sonbahar döneminde yapmayı planladığımız alımlar için yeni mezunlar tercihimiz olacak. Adaylara ulaşmak için genellikle kariyer ve üniversite portallarını kullanıyoruz. Son üç yıldır tanıtım uzmanı pozisyonu için yeni mezunları bünyemize katıyor ve onları kapsamlı bir eğitim sürecinden geçiriyoruz. Her geçen yıl bu oran daha da artıyor. Bu yıl da tanıtım uzmanı pozisyonu için toplam işe alımların büyük çoğunluğunu yeni mezunlar oluşturacak.

Çağatay Güney / Deloitte Türkiye İK Direktörü
"Deneyimli personel alımında sosyal ağlar yararlı"

Deloite Türkiye olarak geçen yıla oranla yeni mezun alımımızda yüzde 30'luk bir artış var. En çok kullandığımız kanallar kampus etkinlikleri, şirketimize düzenlenen gezi ve kariyer workshopları ile üniversitelerde derslere katılım. Sosyal ağların da etkili olduğuna inanıyoruz fakat genelde deneyimli profesyonel alımlarında daha çok yararını görüyoruz.

Onur Uysal

Dikkatinizi çekebilecek diğer haberler:
Gençlerin gözü girişimcilikte
Zayıf yönlerin neler

www.isteinsan.com.tr